Inloggen
Vroeg of laat komt er een moment dat je als ondernemer jouw bedrijf wilt overdragen. Veel ondernemers zouden graag zien dat het bedrijf wordt voortgezet door de kinderen. Ook onze wetgever ziet van oudsher graag dat familiebedrijven worden voortgezet naar de volgende generatie. Om deze reden zijn voor deze vorm van bedrijfsoverdracht vooralsnog gunstige regelingen van kracht in de vorm van de bedrijfsopvolgingsregeling (hierna BOR). De BOR is een gehele of gedeeltelijke belastingvrijstelling bij de vererving of schenking van ondernemingsvermogen. Dit betekent dat er over de waarde van een onderneming minder of zelfs geen belasting wordt geheven.
De BOR biedt zowel de overdragers van de onderneming als zijn opvolgers zeer aantrekkelijke fiscale voordelen. De BOR is zowel van toepassing op een eenmanszaak als op een vof, cv of maatschap en op aandelen in een bv of nv. Bij een bv moet de schenking/erfenis gaan over minimaal 5% van de aandelen (er is dan sprake van een aanmerkelijk belang).
Alvorens gebruik kan worden gemaakt van de fiscale voordelen moet worden voldaan aan een aantal voorwaarden. De voordelen en voorwaarden gelden zowel als de onderneming bij in leven zijn van de overdrager wordt overgedragen als wanneer dit plaatsvindt nadat de huidige ondernemer is overleden. In de eerste situatie is sprake van schenking en eventuele schenkbelasting en in het tweede geval is sprake van vererving en eventuele erfbelasting. Zowel de voordelen als de voorwaarden van de BOR komen hierna aan bod.
De BOR regelt een zeer ruimhartige vrijstelling bij verkrijging van ondernemingsvermogen door schenking of vererving. Zo geldt er een 100% (voorwaardelijke) vrijstelling tot een ondernemingswaarde van € 1.134.403 (2022). De vrijstelling wordt toegepast per onderneming en niet per verkrijger. Dit betekent dat wanneer de onderneming overgaat op meerdere kinderen, de vrijstelling naar evenredigheid wordt verdeeld.
Mocht de waarde van de onderneming hoger zijn dan het hiervoor genoemde bedrag, dan zal over (slechts) 17% van de waarde van de onderneming boven het van belasting vrijgestelde bedrag van € 1.134.403 wel erfbelasting of schenkbelasting verschuldigd zijn. Mocht belasting verschuldigd zijn dan kan hiervoor gedurende maximaal tien jaar uitstel van betaling worden verkregen van de fiscus. Wel is over dit uitstel rente verschuldigd.
Voorwaarden
De BOR is in beginsel alleen van toepassing als het gaat om een lopende onderneming. Dit is een onderneming waarin daadwerkelijk ondernemingsactiviteiten plaatsvinden. Dit wordt ook wel in vaktaal een materiële onderneming genoemd.
Voor de BOR geldt dat de onderneming (het ondernemingsvermogen) ten minste vijf jaar voorafgaand aan de schenking in het bezit moet zijn geweest van de overdrager (lees: de schenker). Deze vereiste bezitsperiode is in het kader van overlijden van de overdragende ondernemer aanzienlijk korter, namelijk één jaar. Voorgaande wordt de bezitseis genoemd.
Stel dat een van de kinderen de onderneming voortzet, dan moet hij of zij – al dan niet via een eigen onderneming – gedurende een periode van ten minste vijf jaar het overgenomen bedrijf in bezit houden. Dit wordt de voortzettingseis genoemd.
Praktijkvoorbeeld
De heer Jansen is al geruime tijd eigenaar van Jansen Consultancy bv. Via zijn holding-bv houdt hij 100% van de aandelen van deze onderneming. De waarde van de onderneming bedraagt € 3 miljoen. De heer Jansen is alleenstaand en heeft een zoon, Jens. De heer Jansen komt plotsklaps te overlijden. Zou de BOR niet van toepassing zijn dan is Jens ongeveer € 600.000 aan erfbelasting verschuldigd. Zou daarentegen de BOR wel van toepassing zijn dan zou hij ruim € 300.000 aan belasting verschuldigd zijn, waarover ook nog eens tien jaar uitstel van betaling kan worden verkregen. Al met al bedraagt de belastingdruk in dit voorbeeld zonder toepassing van de BOR zo’n 20% en met toepassing van de BOR slechts ongeveer 10%.
Het verschil aan belasting van zo’n drie ton wordt door de fiscus alleen ingevorderd wanneer de onderneming door Jens binnen vijf jaar na het overlijden van zijn vader wordt verkocht of op een andere manier wordt beëindigd.
Financiële planning vereist
Of de BOR voor jou als ondernemer en je opvolgers het ideale planningsinstrument is, zal nader moeten worden bekeken. Zo is het niet in alle gevallen wenselijk om een onderneming te schenken op basis van de BOR aan de kinderen. Immers wellicht heb jij als ondernemer de verkoopopbrengst in harde euro’s keihard nodig om in jouw verdere levensonderhoud te voorzien. Het puur en alleen realiseren van fiscale voordelen mag volgens een financieel planner nooit een doel op zichzelf zijn. Om deze reden is het aan te raden om eerst een financieel plan te laten opstellen alvorens wel of geen gebruik te maken van de BOR.
Goed te weten is verder dat de BOR al enige tijd onder een vergrootglas ligt bij het kabinet. Dit zou kunnen betekenen dat deze aantrekkelijke fiscale maatregelen in de (nabije) toekomst kunnen komen te verdwijnen.
Wil je weten wat de BOR in combinatie met een financieel plan voor jou kan betekenen? Neem dan contact op met een CFP-Professional, je bent dan zeker van een deskundig en gecertificeerd financieel planner.
