Inloggen
Op sociale media verschijnen regelmatig filmpjes en berichten die beloven dat je makkelijk geld kunt verdienen. Waarom zou je nog traditioneel werken van 9 tot 5 als je ook eenvoudig financiële vrijheid kunt bereiken? Het idee om slapend rijk te worden lijkt aantrekkelijk en verleidelijk. Je zou haast denken dat het gek is om nog een ‘gewone’ baan te hebben! Helaas blijken deze beloftes toch echt te mooi om waar te zijn, met als gevolg dat veel mensen aanzienlijke sommen geld hebben verloren.
De opkomst van sociale media heeft geleid tot een groeiende groep ‘finfluencers’ in de digitale wereld. Finfluencers, oftewel financiële influencers, delen voornamelijk content over persoonlijke financiën en beleggen. Deze content kan variëren van video’s en berichten tot blogs, klantverhalen en tips. Ze zijn vooral actief op platforms zoals Instagram, TikTok en YouTube, waar ze een grote groep volgers hebben opgebouwd.
Financiële verliezen
Hoewel sommige finfluencers waardevolle inzichten bieden en educatief materiaal delen, is er ook veel misleiding in deze wereld. Een van de grootste zorgen bij het volgen van finfluencers is het risico op financiële verliezen. De partijen waar de finfluencer reclame voor maakt zijn vaak buiten de EU gevestigd en hebben geen vergunningen. Dit betekent dat consumenten geen wettelijke bescherming hebben als de producten waarin ze hebben geïnvesteerd niet aan hun verwachtingen voldoen of, erger nog, als ze volledig verdwijnen.
Veel finfluencers presenteren zichzelf als succesverhalen op het gebied van beleggen en investeren, met flashy levensstijlen en luxe aankopen die de indruk wekken van grote winsten op de financiële markten. Ze laten je geloven dat je dezelfde stappen kunt volgen om enorme rijkdom te vergaren. Echter, achter deze schijnbaar glanzende façade schuilen vaak verborgen risico’s en onzekerheden.
Crypto giveaways
Een concreet voorbeeld van misleidende informatie is te vinden in de beruchte “pump and dump” schema’s, waarbij finfluencers hun volgers aansporen om aandelen van bepaalde bedrijven te kopen, wat resulteert in een kunstmatige stijging van de koers. Zodra de koers een hoogtepunt bereikt, verkopen de finfluencers hun eigen aandelen tegen een grote winst, waardoor de koers instort en hun volgers achterblijven met waardeloze investeringen.
Een ander voorbeeld van misleiding is te zien bij finfluencers die zogenaamde “crypto giveaways” promoten, waarbij ze beweren grote hoeveelheden cryptocurrency weg te geven aan hun volgers. In werkelijkheid vragen ze hun volgers vaak om eerst een kleine hoeveelheid cryptocurrency naar een bepaald adres te sturen, onder het voorwendsel dat ze dit nodig hebben om de giveaway te valideren.
Piramidespel
Een recent schrijnend voorbeeld dat ook aanzienlijke media-aandacht heeft gekregen, is Grinta Invest. Deze organisatie werkte samen met Nederlandse tussenpersonen die via sociale media en websites mensen aanmoedigden om te investeren in FOREX. Met het vooruitzicht dat investeerders hun rendementen konden volgen en hun vermogen zagen groeien, werd er vaak nog meer geld ingelegd. Echter, ongeveer 2,5 jaar geleden, kwam er abrupt een einde aan dit piramidespel toen het plotseling van de radar verdween. Dit resulteerde in veel investeerders die zowel hun ingelegde geld als hun vermeende rendement verloren.
Hoewel de Autoriteit Financiële Markten (AFM) een onderzoek heeft afgerond naar de tussenpersonen, zijn er nog geen verdere beslissingen genomen. Een investeerder, geconfronteerd met aanzienlijke verliezen, heeft onlangs geprobeerd een zaak aan te spannen, maar vanwege onvoldoende bewijs is de claim afgewezen. Naar schatting heeft deze organisatie meer dan 5 miljoen euro opgehaald, een bedrag dat nu dus niet meer terugkomt bij de gedupeerde investeerders.
Bescherming van consumenten
Naast de zogenoemde scams, is het belangrijk om te onthouden dat niet alle financiële adviezen en tips die worden gedeeld universeel toepasbaar zijn. Wat voor de ene persoon werkt, kan voor een ander rampzalig uitpakken. Financiële beslissingen moeten gebaseerd zijn op de persoonlijke financiële situatie, acceptabel risiconiveau en grondig onderzoek naar de investering. Blindelings advies en tips van finfluencers opvolgen kan leiden tot impulsieve beslissingen en financiële verliezen.
Bovendien hebben veel finfluencers geen gekwalificeerde opleidingen op financieel gebied en mogen ze helemaal geen financieel advies geven vanwege het ontbreken van de benodigde vergunningen. Halverwege maart is er een pleidooi vanuit de Kamer gepresenteerd aan de Minister van Financiën om strengere maatregelen toe te passen ter bescherming van consumenten.
Vraag advies!
Het is cruciaal om kritisch te blijven en altijd je eigen onderzoek te doen voordat je financiële adviezen van finfluencers opvolgt. Wil je gedegen goed financieel advies, raadpleeg een Gecertificeerd Financieel Planner. Een gecertificeerd financieel planner met het CFP-Keurmerk onderscheidt zich van andere adviseurs. Strenge certificeringseisen vanuit de Federatie Financieel Planners (FFP) bieden de consument transparantie en zekerheid op het gebied van vakbekwaamheid.
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door Kim ten Brake – Van der Vaart CFP® REP EHP, Financieel en Hypothecair planner.
