Inloggen
Als zzp-er heb je de vrijheid om je werk te doen op de manier zoals jij het wilt. Je werkt zelfstandig en dat is je bewuste keuze. Niet alleen voor jouw klanten en opdrachten moet je de zaken zelf regelen, maar ook voor jezelf. Daarbij is het er niet makkelijker op geworden nu er nog onduidelijkheid en onrust is door de wetgeving. Misschien ben je hierdoor al opdrachtgevers kwijtgeraakt of denk je er over om toch maar weer in loondienst te gaan. Want je bent een zelfstandige zonder personeel maar zeker geen zelfstandige zonder projecten.
De politiek ziet dit ook: op 4 april was er een zzp debat tussen Kamerleden en de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Met een nieuw wetsvoorstel willen de partijen VVD, D66, CDA en SGP een einde maken aan de onzekerheid voor zzp-ers.
Wet DBA
Hoe zat het ook alweer? De wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) is er al sinds 2016 en moest zorgen voor een duidelijk onderscheid tussen echte zzp-ers en schijnzelfstandigen. Helaas was en is er nog veel onduidelijkheid over de criteria en uitvoering van deze wet. De belastingdienst heeft daarom nog geen boetes of naheffingen opgelegd aan opdrachtgevers of zzp-ers die niet voldoen aan de regels van de wet DBA. In 2024 werd aangekondigd dat de belastingdienst vanaf 1 januari 2025 wel gaat controleren. Hierdoor ontstond er veel onrust bij de zzp-ers en opdrachtgevers. Uit angst voor boetes en naheffingen willen opdrachtgevers nu minder met zzp-ers werken. Met name in de zorg, techniek, bouw en bij gemeentes zijn de opdrachtgevers afwachtend omdat de uitvoering van de wet DBA onduidelijk is en blijft. Overigens worden er in 2025 nog geen boetes opgelegd, maar wel vanaf 2026.
Schijnzelfstandigheid
Waar moet je ook alweer opletten om te voorkomen dat je als zzp-er als schijnzelfstandige wordt beschouwd? Het gaat hierbij om persoonlijke arbeid, gezagsverhouding en loon:
- Het werk moet projectmatig worden gedaan, dus met een duidelijke begin- en einddatum;
- Zorg ervoor dat het werk niet zodanig is ingericht dat het ook door een werknemer gedaan kan worden;
- De opdrachtuitvoerder houdt de regie over het werk;
- Het moet duidelijk zijn dat er sprake is van ondernemersrisico. Dit blijkt uit het tarief en het gebruik van eigen materialen en gereedschap;
- Het loon moet niet zijn als dat voor een werknemer, dit moet blijken uit een uurtarief dat zodanig hoger is dan wanneer het werk door een werknemer gedaan zou worden;
- Uit alles moet blijken dat het werk wordt uitgevoerd door een zelfstandige ondernemer;
- Tot slot: leg de gemaakte afspraken goed vast in een overeenkomst.
Wetsvoorstel Zelfstandigenwet
In het nieuwe wetsvoorstel staat juist de zelfstandigheid centraal: ondernemen wordt een recht genoemd. Het gaat om de gemaakte afspraken tussen de opdrachtgever en de zzp-er. Toetsing aan de criteria moet niet achteraf gebeuren, maar vooraf moet duidelijkheid zijn:
- Zelfstandigentoets: Hierbij wordt er gekeken of iemand zich naar buiten toe gedraagt als zelfstandige. Heeft iemand meerdere opdrachten? Investeert iemand in eigen bedrijfsmiddelen? Uit iemand zich als zzp’er naar buiten toe?
- Werkrelatietoets: Werkt iemand uit vrije wil als zzp’er? Heeft iemand een grote mate van vrijheid over de uitvoering van het werk en werktijd/verlof? En is er sprake van hiërarchische controle?
- Sectoraal rechtsvermoeden: Sommigen sectoren hebben een hoger risico op schijnzelfstandigheid, zoals de genoemde sectoren zorg, techniek en de bouw. Daarvoor kunnen sectoren zelf afspraken maken om misstanden aan te pakken. Denk bijvoorbeeld aan het tegengaan van arbeidsmigranten die werken in constructies als zzp’ers.
De partijen VVD, D66, CDA en SGP die met dit wetsvoorstel kwamen, hebben op dit moment nog geen meerderheid in de Tweede Kamer. De minister van SZW heeft vooralsnog laten weten om bij de huidige Wet DBA te willen blijven.
Arbeidsongeschiktheidsverzekering: verplicht?
Naast de berichten over het controleren op schijnzelfstandigheid, heb je vast ook gelezen over het wetsvoorstel van de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp-ers (Wet BAZ). Komt deze er nu wel of niet? De Belastingdienst heeft samen met het UWV aangegeven dat dit wetsvoorstel te ingewikkeld is om te gaan uitvoeren. De minister van SZW heeft eind vorig jaar aangegeven dat het wetsvoorstel wordt aangepast.
Wanneer je vanuit loondienst als zzp-er start, is het goed om te weten dat je niet meer verzekerd bent voor arbeidsongeschiktheid en werkloosheid. Deze verzekeringen zul je dus zelf moeten regelen, net als de bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering. Ook je pensioen moet je voortaan zelf regelen. FFP heeft hier al eerder artikelen over gepubliceerd:
– Ondernemen begint met jezelf
– Ondernemen: Wat staat je te doen in 2025?
Meer weten?
Als ondernemer werk je zelfstandig en ook voor jezelf moet je één en ander goed regelen. Of je nu een startende zzp-er bent of al jaren een eenmanszaak hebt: gebruik je gezonde ondernemersverstand en laat je bijstaan door een financieel planner. Hij of zij kan met jou meedenken, je adviseren en jouw vragen beantwoorden.
