Inloggen
De Tweede Kamerverkiezingen zijn voorbij. Het is tijd om vooruit te blikken. Er wordt veel gesproken over de koopkracht van de Nederlanders. Hoe zit dat precies en hoe kan je er rekening mee houden in je financiële planning?
Koopkracht is geen gemakkelijk onderwerp, blijkt wel uit de campagnes tijdens de verkiezingstijd:
“Wij zetten in op een structurele versterking van de koopkrachtpositie van middeninkomens, waarbij de marginale druk wordt verlaagd en de netto besteedbare ruimte toeneemt.”
“Het koopkrachtbeeld wordt positief beïnvloed door gerichte lastenverlichting en een herijking van het toeslagenstelsel.”
“Koopkrachtverbetering wordt gerealiseerd via een integrale benadering van inkomensbeleid, fiscaliteit en sociale zekerheid.”
Kan het nog ingewikkelder worden gezegd? Weet jij wat koopkracht nu echt betekent? Laten we eerst eens naar de letterlijke betekenis van koopkracht kijken:
de kracht of het vermogen om iets te kopen.
Het gaat dus niet om hoeveel geld je hebt, maar om wat je ermee kunt doen. Oftewel: hoeveel boodschappen, benzine, zorg, vakantie of tuinplanten passen er in jouw portemonnee?
Wanneer je in politiek Den Haag hoort: “De koopkracht van huishoudens neemt toe met 1,2% in 2026, gecorrigeerd voor inflatie en beleidsmatige interventies”, dan bedoelen ze: “Je kunt volgend jaar hopelijk iets meer kopen dan dit jaar, tenzij de prijzen harder stijgen dan je loon.”
Koopkracht in de financiële planning
Vanuit de financiële planning betekent koopkracht:
- Niet alleen kijken naar het bruto-inkomen, maar naar wat er netto overblijft én wat je daarmee kunt doen;
- Inflatie heeft een grote invloed op de koopkracht. Een loonsverhoging van 3% klinkt leuk, maar als de prijzen 4% stijgen, ben je er alsnog op achteruit gegaan;
- Overheidsbeleid zoals toeslagen, belastingkortingen of energiecompensatie kunnen de koopkracht beïnvloeden;
- Persoonlijke situatie: een alleenstaande ouder met huurtoeslag ervaart koopkracht anders dan een gepensioneerde met een eigen woning.
Het gaat bij financiële planning namelijk om het totaalplaatje: inkomen, uitgaven, vermogen en schulden. Koopkracht is dan ook geen vast gegeven, maar een mix van inkomen, uitgaven, inflatie én beleid.
Van koopkracht naar keuzekracht
Jouw uitgaven laten jou zien wat jij echt belangrijk vindt. Uitgaven zijn, bewust of onbewust, een weerspiegeling van jouw prioriteiten. Wanneer jij jouw gezondheid belangrijk vindt, maar jouw uitgaven laten geen gezonde voeding en een sportabonnement zien, dan zijn er andere prioriteiten gesteld: bewust of onbewust.
Juist hierover kun je in gesprek gaan met een financieel planner. Want jij hebt zelf invloed op jouw uitgaven. Je hebt dan wel geen directe invloed op de inflatie of het overheidsbeleid, maar je kunt wel jouw koopkracht verbeteren: door inzicht en overzicht te krijgen in jouw uitgaven.
Een financieel planner kan je daarbij helpen met handige rekentools en we kunnen het vergelijken met diverse normen voor verschillende huishoudens. Met deze overzichten krijg jij inzicht in jouw uitgaven en je kuntnagaan of deze uitgaven ook echt bij jou passen. Als jouw uitgavenweerspiegelen wat jij echt belangrijk vindt, danlukt het je niet alleen om te besparen op jouw uitgaven, maar ook om een betere levensstijl te krijgen.
Maak hierbij ook jouw eigen koopkracht concreet en stel jezelf de vraag: “wat kun je volgend jaar doen met je geld dat je dit jaar niet kon?” Maak ook scenario’s zoals: “stel dat de energieprijzen stijgen, wat betekent dat voor jouw maandlasten?”
‘Koopkracht’ wordt vaak gebruikt in een politieke belofte. Dat klink vaak goed, maar besef dat jij zelf een hele belangrijke rol speelt in jouw koopkracht. Dan wordt jouw koopkracht ook jouw keuzekracht.
Meer weten?
Wil je graag geholpen worden met je uitgaven en nagaan in hoeverre jouw uitgaven ook echt bij jou passen? Neem dan contact op met een gecertificeerd financieel planner. Hij of zij kan met je meedenken, je vragen beantwoorden en je adviseren wat verstandig is in jouw situatie.
