Inloggen
Wat als je op latere leeftijd niet meer thuis kunt wonen? Op financieel gebied komt er veel op je af en je ziet door de bomen het bos niet meer. Een financieel planner kan je helderheid en inzicht geven. In de driedelige reeks ‘Van thuis naar tehuis’ nemen we een aantal zaken door waar je mee te maken kan krijgen. Vandaag lees je in Deel 2 wat je moet weten over schenken en erven.
Carla woont nu een half jaar in het verzorgingstehuis. In het begin was het wennen, maar met behulp van haar kinderen Ben en Anneke heeft ze nu rust gevonden. Het was ook heel fijn voor haar dat ze de nieuwe financiële situatie goed kon doornemen met de financieel planner. Hij had haar al eerder geholpen na het overlijden van haar man Dirk. Tijdens het laatste gesprek had de financieel planner goed geluisterd en waardevolle adviezen gegeven. “Stap voor stap” had hij gezegd. Het is nu tijd voor de volgende stap. Samen met Ben en Anneke gaat ze opnieuw naar de financieel planner. Carla wil graag nog een keer goed haar testament doornemen en kijken naar de verschillende schenkingsmogelijkheden. Nu de zorgkosten goed in beeld zijn, wil ze graag weten of er nog ruimte is om meer te gaan schenken. Ze denkt hierbij aan haar kleinkinderen, die ze graag wil helpen.
Flexibel testament
Carla en Dirk hadden 5 jaar geleden al hun testamenten laten aanpassen. Naast de opgenomen Wlz clausule was het testament van Dirk zodanig flexibel opgesteld waardoor er erfbelasting bespaard kon worden. De financieel planner legt uit dat bij een flexibel testament na het eerste overlijden beslist wordt hoe de erfenis wordt verdeeld. Dat geeft de langstlevende partner de ruimte om te kiezen wat op dat moment het voordeligst is voor de erfbelasting. Door slim te schuiven met de verdeling over de erfgenamen, kun je erfbelasting besparen. Na het overlijden van Dirk is daarom ook gebruik gemaakt van het zogenaamde opvullegaat. De erfenis van Dirk is zo verdeeld, dat Ben en Anneke bij dit eerste overlijden van hun ouders minder erven waardoor Carla als langstlevende ouder meer erft. Carla heeft als partner namelijk een veel hogere vrijstelling voor de erfbelasting dan Ben en Anneke.
Verder is er gekeken naar het optimaal verdelen van de totale erfbelasting, van zowel na het overlijden van Dirk als van Carla in de nabije toekomst. Daarom is er een deel van de erfenis toch aan Ben en Anneke toe bedeeld, waarbij hun deel in de lage schijf van de erfbelasting blijft. De delen van de erfenis van Dirk aan Ben en Anneke zijn namelijk volgens de wet vorderingen op Carla. Over deze vordering mag vervolgens rente worden berekend, waardoor de vorderingen elk jaar hoger worden. Hiermee wordt de uiteindelijke nalatenschap van Carla verlaagd, waardoor er erfbelasting wordt bespaard.
Levenstestament
“Zoals je het nu uitlegt, is het weer helemaal helder voor ons” zeggen Ben en Anneke. Carla knikt instemmend en ze nemen vervolgens haar testament door. Dat is verder nog zoals Carla het wil. “Ik heb toch ook een levenstestament?” vraagt Carla. Ook dit heeft zij 5 jaar geleden laten opstellen. In een levenstestament leg je vast wie namens jou beslissingen mag nemen als je dat zelf niet meer kunt — bijvoorbeeld door ziekte, een ongeluk of dementie. Carla heeft toen naast haar man, haar kinderen Ben en Anneke aangewezen als vertrouwenspersonen die haar financiële, medische en persoonlijke zaken mogen regelen. Het levenstestament hoeft niet aangepast te worden, omdat erin is opgenomen dat na het overlijden van Dirk de kinderen als vertrouwenspersonen samen verder gaan.
Nu Carla in het verzorgingstehuis woont en gelukkig nog wilsbekwaam is, nemen ze de inhoud verder goed door. Want het levenstestament geldt tijdens het leven. Met het vastleggen van Carla’s wensen houdt zij zelf de regie. Hiermee voorkomt ze dat Ben en Anneke later voor moeilijke keuzes komen te staan. Ze bespreken de toekomstige verkoop van de woning. De financieel planner legt uit dat ook hiervoor Ben en Anneke beslissingen mogen nemen op basis van het levenstestament, als Carla dat zelf niet meer kan.
Schenken aan de kleinkinderen
Het is voor Carla een hele opluchting dat haar testament én levenstestament nog goed is. Ze is blij dat ze dit samen met Dirk heeft geregeld op advies van de financieel planner.
De financieel planner licht de opgenomen legaten aan de kleinkinderen nog even toe. Deze zijn conform de dan geldende vrijstelling voor de erfbelasting (€ 25.490 in 2025). Carla wil dat graag wel zo houden, maar ze vraagt zich af of ze deze bedragen nu ook kan schenken aan haar kleinkinderen. “Dat kan wel, maar de vrijstellingen zijn voor de schenkbelasting lager. Jaarlijks mag je € 2.690 onbelast aan je kleinkind schenken.” Carla heeft nog meer vragen: “Kan ik verder nog mijn kleinkinderen helpen? Ik heb drie kleinkinderen, waarvan de oudste graag een woning wil kopen”. De financieel planner legt uit dat eenmalige verhoogde vrijstelling van grootouders aan kleinkinderen vanaf 1 januari 2024 niet meer geldt. Ben en Anneke mogen als ouders wel eenmalig € 32.195 (2025) aan hun kind schenken. In het schenkplan van Carla worden nu de schenkingen aan de kinderen en kleinkinderen volgens de jaarlijkse vrijstelling opgenomen. Voor Ben en Anneke wordt dat in 2025 ieder € 6.713 en voor de drie kleinkinderen € 2.690 per kleinkind.
De volgende stap: verkopen van de woning
Na dit jaar kan de woning van Carla nog één jaar als eigen woning worden opgenomen in de aangifte inkomstenbelasting Daarna valt de woning onder het vermogen in de aangifte inkomstenbelasting en geldt er een andere belastingheffing. Na 2 jaar gaat de waarde van de woning ook meetellen in de eigen bijdrage voor de CAK. Ben en Anneke gaan regelmatig opruimen in het huis en nemen Carla af en toe nog mee. Zo kan zij in haar eigen tempo afscheid nemen van het huis. “Zullen we het in een volgend gesprek hebben over de verkoop?” vraagt Carla aan de financieel planner. “Dan wil ik het ook verder hebben over het verdelen van de verkoopopbrengst over mijn kinderen en kleinkinderen. Stap voor stap, zei je toch?” Ze maken een nieuwe afspraak, waarna Carlaweer tevreden naar haar nieuwe thuis gaat.
Meer weten?
Zit je in een vergelijkbare situatie en wil je meer weten? Neem dan contact op met een gecertificeerd Financieel Planner. Hij of zij kan met je meedenken, je vragen beantwoorden en je adviseren wat verstandig is in jouw situatie.
‘Deel 3 | Van thuis naar tehuis: wat moet je weten over het verkopen van de woning?’ verschijnt binnenkort. Hou onze website en socials in de gaten.
Ben je ook benieuwd naar ‘Deel 1 | Van thuis naar tehuis: wat moet je weten over zorgkosten en vermogen?’ Klik dan op de link.
